In deze Blog leg ik u uit, wat er in de muziek van dit recitatief verwerkt is en waarom het in de muziek verwerkt is. De noten zijn niet zomaar noten, het eigenlijke verhaal speelt zich af achter de noten. Als u het wilt beluisteren, scroll dan naar de onderkant van deze Blog. Ik heb er met de computer een youtube-filmpje gemaakt om er u een idee van te geven. Dat heeft beperkingen, u kunt daar onder componiste in één van de laatste alinea’s iets over lezen. Hieronder ziet u de evangeliste en Jezus aan het woord. U kunt het ook in filmpje zien en horen, maar het is voor het uitleggen handig als u het recitatief kunt overzien.
Zoals u ziet begint de evangeliste-sopraan in een 5/4 maatsoort. U kunt een blogartikel teruglezen over waarom de vijfkwartsmaat in alle recitatieven van de evangeliste terugkeert en waar het getal vijf naar refereert. Op Jesus laat ik haar versierend zingen: ik wil de luisteraar een beetje liefde voor Jezus laten voelen om deze later in de Matthäus beter kunnen te betrekken in het gevoel van compassio: het mede-lijden met Christus.
De relatie tussen Jezus en zijn apostelen, ‘seiner Jüngern’ heeft liefde en vriendschap in zich en ik vind de woorden ‘seiner Jüngern’ ook heel liefdevol overkomen. De enkele mensen die ik ken die met regelmaat met Jezus spreken via gebed, heb ik datzelfde liefdevolle zien uitdrukken in hun mimiek of hun ogen. Om dat te benadrukken heb ik ‘seiner’ versierende staccatonootjes gegeven. Eigenlijk zou ik er nog dolce boven moeten noteren, wellicht komt dat nog. Om die versierende nootjes nog iets beter te laten uitkomen, zijn er op ‘sprach er zu’ lange notenwaardes geschreven.
Dan komen we aan bij Jezus. Het akkoord onder ‘wisset’ is een welbewust gekozen akkoord en zal steeds als leitmotiv aanwezig zijn. Op sociale media gaat al enige jaren rond de Passietijd een plaatje rond over ‘the holiest chord’. Vaak is het plaatje quasi humoristisch bedoeld. Wat is er dan op het plaatje te zien? Een akkoord wat men in het Engels kan benoemen als G-sus. Spreek het maar uit en u weet gelijk waarom het dan zo’n heilig akkoord zou moeten zijn. Ik ging eens goed luisteren naar het akkoord. Het is een mooi klinkend akkoord en ik besloot dat er mogelijkheden in te vinden zijn. Na wat experimenteren, werd voor mij duidelijk dat ik het prima als leitmotiv zou kunnen gebruiken: het akkoord word dan gespeeld door de strijkers en de fluiten op het moment dat Jezus aan het woord komt. De bedoeling is om hem zoveel mogelijk via een (versierde) opmaat aan het woord te laten komen waarna het akkoord klinkt onder de volgende lettergreep. Ik vind het zelf erg interessant om moderne dingen uit de online wereld op een zinvolle manier te gebruiken. Zo zijn de eerste pagina’s van de filmpjes ook gegenereerd door artificial intelligence die ik zelf nog nabewerk. De afbeelding op de flyers is ook deelt zo gemaakt.
Wat valt verder op? De tekstherhaling op ‘gekreuziget’. Ik laat Jezus dat zingen met marcato-noten in fortissimo. Hij doet dat unisono met de strijkers en de fluiten. Het uitvoeren op deze manier herinnert aan de nagels waarmee hij aan het kruis geslagen wordt: iedere marcato-noot is een klap op een nagel. Ik moet toegeven, toen ik dat zo componeerde, werd ik er zelf erg emotioneel van. Ik zag het in beeld en geluid voor mijn ogen gebeuren. Als u kijkt naar het programma waarmee ik de mp3 bestanden voor de filmpjes nabewerk, ziet men in het beeld van de geluidsgolven heel duidelijk de klappen terug komen:
En hoe klinkt het dan? Hier is het filmpje:
Reactie plaatsen
Reacties